Zelfstandige met psychische problemen. Wat nu?!

De cijfers liegen er niet om; de werkdruk bij zelfstandig ondernemers stijgt, net als de psychische klachten die daaruit voortkomen. Geen wonder dus dat arbeidsdeskundige Martine Boersma-Kuipers steeds vaker zelfstandigen begeleidt bij het hervatten van hun werkzaamheden bij uitval door een burn-out of andere spanningsgerelateerde klachten. En dat blijkt een heel waardevol proces te zijn. Lees maar mee.

Al ruim vijftien jaar werkt Martine als arbeidsdeskundige. Ze is gespecialiseerd in het begeleiden van werknemers en zelfstandig ondernemers met psychische beperkingen. Regelmatig wordt ze benaderd door verzekeraars, om zelfstandig ondernemers te begeleiden bij het hervatten van hun werkzaamheden bij uitval. “Daarbij gaat het vaak om het vinden van de juiste balans tussen werk en overige bezigheden. Veel ondernemers werken hard en vergeten zichzelf daarbij. Ze staan er vaak onvoldoende bij stil dat ieder mens gedurende de dag en de week momenten nodig heeft om de batterij tussentijds op te laden. Doe je dat onvoldoende dan is de accu uiteindelijk helemaal leeg.”

Vanuit acceptatie naar ruimte voor groei

En juist die weging tussen belasting en belastbaarheid is belangrijk, volgens Martine. “Past het werk nog bij wat iemand aankan, zowel mentaal als fysiek? De weegschaal is verstoord geraakt. Soms komt dit door het werk, maar vaak spelen ook hele andere zaken een rol.” Martine probeert deze ondernemers inzicht te geven. En helpt door met realistische dag- en weekplanningen te komen. Zo wordt voorkomen dat ze bij de opbouw in werk niet terugvallen in hun oude gedrag en zich zo opnieuw overbelasten. “Veel ondernemers willen terug naar de situatie van voor hun arbeidsongeschiktheid. Doorgaans werkt het beter om te accepteren dat er een nieuwe werkelijkheid is ontstaan. Vanuit acceptatie van mogelijke beperkingen ontstaat vaak ruimte voor groei.”

Groeiende trend van psychische problemen

Dat ondernemers steeds vaker kampen met psychische problemen is volgens Martine niet vreemd. “In de huidige prestatiemaatschappij stellen we steeds hogere eisen aan onszelf en elkaar. Zowel zakelijk als privé. De agenda’s zitten vaak overvol. Ruimte om niets te doen is er vaak niet meer.” En in de optiek van Martine is juist dat wat ieder mens nodig heeft om voldoende te kunnen herstellen en op te laden. “Vaker nee zeggen en een streep door de agenda, helpt daarbij.”

Duurzame werkhervatting
Hoe het begeleidingstraject eruit komt te zien is per persoon verschillend. “Dat is echt een maatwerktraject. De ene persoon is de andere niet. En ook de fase waarin iemand zit die bij mij wordt aangemeld kan verschillen. Dat gaat altijd in opdracht van de verzekeraar waar de betreffende persoon zich bij ziek meldt. De verzekeraar bepaalt of mijn inzet wenselijk of nodig is. Als iemand zich bij mij meldt is het belangrijk om te inventariseren wat voor werkzaamheden iemand verrichtte voordat ze uitvielen. De valkuilen in kaart brengen en wat er is misgegaan, is de eerste stap. Vandaaruit kijken we welke kleine stapjes er genomen kunnen worden om weer langzaamaan op te bouwen. Hoe lang een traject duurt is van te voren niet te zeggen. Dat verschilt per situatie en verreist intensief contact. Ik begeleid de mensen totdat ze weer volledig aan het werk zijn. Als het lukt dat iemand weer zijn of haar werk duurzaam kan hervatten, dan geeft mij dat veel voldoening.”